Voor je gezondheid

Eiwitten

Voor je gezondheid is het niet nodig om dierlijke eiwitten te eten.
Het eten van eiwitrijke producten is wel noodzakelijk door de aminozuren die eiwitten bevat. We hebben gemiddeld 70 tot 80 gram eiwit nodig per dag, afhankelijk van het lichaamsgewicht. Dit is gebaseerd op een plantaardig dieet.

Veganisten kunnen de kwaliteit van eiwitten in hun voedsel verhogen door meerdere bronnen van eiwit te eten. Zo vullen graan, in de vorm van bijvoorbeeld tarwe, pasta, rijst en brood en peulvruchten, in de vorm van bonen, linzen, erwten, pinda’s elkaar goed aan. Graan is namelijk rijk aan methionine en arm aan lysine. Bij peulvruchten is het net andersom. Ook erwtensoep en brood zijn om die reden een goede combinatie, net als rijst en linzen. Sojaproducten bevatten alle eiwit die je nodig hebt.

(bron: http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/eiwitten.aspx)

Vetten

Vetten zijn erg belangrijk in een gezond voedselpatroon. Gemiddeld moet 20 tot 40 % van je calorieën in je voeding uit vet gehaald worden. Maximaal 10% hiervan mag verzadigd vet zijn. Verzadigd vet verhoogt cholesterol wat het risico op hart- en vaatziekten vergroot. Dierlijke producten (vlees, zuivel) bevatten meer verzadigde vetten dan plantaardige producten (olie, noten).
Onverzadigd vet is een type vet dat juist bekend staat om de gunstige gezondheidseffecten. Onverzadigd vet verhoogt het goede cholesterol en verlaagt het slechte cholesterol. Op die manier beschermt onverzadigd vet tegen hart- en vaatziekten.
Een plantaardig dieet met olijfolie en noten bevat veel onverzadigd vet en weinig verzadigd vet.

Omega 3 en 6 vetzuren kan je niet zelf aanmaken. Hiervoor heb je echter geen vette vis of eieren nodig. Omega 3 kan je halen uit lijnzaad, donkergroene bladgroenten, walnoten, pompoen en peulvruchten. Vooral walnoten bevatten veel omega 3 vetzuren en zijn gezonder dan vis.
Omega 6 zit vooral in sesam-, pompoen- en zonnebloempitten.

(bron: http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vetten.aspx)

Dioxinepaling

In de Zembla uitzending van 25 september 2010 werd gekeken hoe gezond paling wel niet is. Onderzoekers gaan er van uit dat ongeveer 300.000 kilo paling per jaar vervuild is. Deze paling bevat te veel dioxine wat schadelijk is voor de gezondheid. Wie paling eet wordt ook niet meteen ziek. Maar dioxines kunnen kanker veroorzaken en verstoren de zogeheten hormoonhuishouding van de mens.
Toxicoloog R. Hoogenboom van het onderzoeksinstituut Rikilt waarschuwt in ZEMBLA: “Als het hormoonsysteem verstoord wordt, zie je allerlei effecten op de afweer, het immuunsysteem, maar ook bijvoorbeeld op het leervermogen van kinderen en op de ontwikkeling van kinderen in de baarmoeder”.
Om de consument te beschermen zijn er in Europa strenge dioxinenormen afgesproken, waar ons voedsel aan moet voldoen. Maar die norm wordt in Nederland bij de wilde paling vaak overschreden. Toxicoloog Hoogenboom hierover: “Het is niet veilig om deze vis te eten”.

Antibiotica in vlees

Door het toedienen van antibiotica aan dieren, kunnen bacteriën ongevoelig worden voor het middel. Mensen kunnen deze bacteriën binnenkrijgen door het eten van vlees, vis of melk. En als zij later ziek worden en antibiotica nodig hebben, dan kunnen diezelfde bacteriën ervoor zorgen dat het middel niet aanslaat. Een voorbeeld hiervan zijn ESBL-producerende bacteriën of MRSA-bacteriën.
Het is bekend dat boeren die regelmatig in contact komen met antibiotica behandelde dieren ook drager kunnen zijn van resistente bacteriën.
Het gebruik van antibiotica is in Nederland in de dierhouderij vergeleken met andere landen hoog.

(bron: http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/antibiotica.aspx en Zembla aflevering 11 april over antibiotica)

Calcium

Zuivel is niet de beste calciumbron. Volgens recente onderzoeken heeft zuivel juist nadelen en zorgt het voor Osteoporose. Calcium kan je beter halen uit donkergroene bladgroenten, noten, sesam, volle granen, vijgen, alfalfa enz.

Vitamine B12

Vitamine B12 is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten. Om geen vitamine B12 tekort te krijgen moet je vitamine B12 bij slikken als je een plantaardig dieet volgt.

Vegan mayo

Gepofte aardappelen met vegan mayo

Vegan mayo ingrediënten:

* 60 ml soyamelk
* 120 ml zonnebloemolie
* 1 eetlepel appelcider azijn
* heel klein beetje mosterd
* zout
* peper
* knoflook

En dan alles met de staafmixer mixen tot je de structuur van mayonaise hebt.

Vegan mayo heb je in vijf minuten gemaakt en is lekker bij patat, broodje hamburger, gepofte aardappelen enz.

Voor het milieu

De vee-industrie is veroorzaker van een aantal verschillende milieuproblemen:

CO2 uitstoot

De mondiale veehouderijsector levert een bijdrage van 18 tot 51 procent aan de totale uitstoot van broeikasgassen. De uitstoot van broeikasgassen door de veehouderij ligt wereldwijd 40% hoger dan die van alle auto’s, vrachtwagens, treinen, schepen en vliegtuigen bij elkaar.

Besparingstabel minder vlees Meat the Truth, berekend door Instituut voor Milieuvraagstukken Vrije Universiteit Amsterdam
Aantal dagen per week minder vlees CO2 in Megaton Per jaar Als we met zijn allen x dag(en) in de week geen vlees eten…..
1 dag 3,2 levert dat dezelfde besparing op als 1 miljoen auto’s van de weg halen (zie berekening hieronder)
bespaart dat twee keer zoveel broeikasgassen als alle gloeilampen vervangen door spaarlampen (2x 1,66 megaton)
levert in één klap de reductiedoelstelling op (ruim) van dit kabinet voor de huishoudens (3 megaton CO2 in 2010).
Besparen we veel meer broeikasgassen dan wanneer we allemaal een auto met een C/D energielabel zouden vervangen door een auto met energielabel B (2,8 megaton)
Besparen we net zoveel broeikasgassen als wanneer we het hele huis voorzien van dubbel glas (1,5 megaton) én alle gloeilampen vervangen door spaarlampen (1,66 megaton)
2 dagen 6,4 Besparen we net zoveel broeikasgassen als het gebruik van een zuinige koelkast én diepvriezer (1,8 megaton), én de aanschaf van een zuinige wasmachine (0,18 megaton), én een zuinige vaatwasser (0,19 megaton), én een zuinige wasdroger (0,615 megaton), én het hele huis voorzien van dubbel glas (1,5 megaton), én de aanschaf van een hoogrendementsketel (0,625 megaton) én de isolatie van de hele gevel van het huis (1,34 megaton) tezamen.
3 dagen 9,6 Levert net zoveel besparing op als drie miljoen auto’s van de Nederlandse wegen halen.
4 dagen 12,8 Besparen we net zoveel (op de CO2 uitstoot) als alle CO2 uitstoot door het electriciteitsverbruik van alle huishoudens in Nederland (13 megaton).
5 dagen 16 Besparen we 32 miljoen retourtickets van Amsterdam naar Nice (500 kg CO2 per retourvlucht)
6 dagen 19,2
Levert dat net zoveel besparing op als 6 miljoen auto’s van de Nederlandse wegen halen.
Besparen we meer dan de CO2 uitstoot van alle autokilometers in Nederland (18 megaton).
7 dagen 22,4 Besparen we meer (op de CO2 uitstoot) dan de CO2 uitstoot door alle verbruik van gas door alle Nederlandse huishoudens, voor verwarming van huizen, warm water voor douche en bad en koken (20 megaton).

(bron: http://www.meatthetruth.nl/over-de-film/besparingstabellen/)

Fosfaattekort

Door het invoeren van veevoer is er een dreigend tekort aan fosfaat in de wereld en ontstaat er in Nederland een mestoverschot: er is meer mest beschikbaar dan onze landbouwgronden nodig hebben. Hierdoor ontstaat vervuiling door fosfaat, nitraat en ammoniak.

(bron: http://www.duurzameveeteelt.nl/)

Bossen worden gekapt

De vee-industrie vereist jaarlijks drie miljoen hectare bos. Dit bos moet worden gekapt voor de productie van veevoer en voor graasland. Het gaat om 1,5 miljard bomen. In Zuid-Amerika is bijvoorbeeld al 70% van het regenwoud omgebouwd naar weiland. Op 34% van de akkerbouwgrond wereldwijd wordt veevoer geteeld.
Vaak wordt gedacht dat het consumeren van soja de oorzaak is van het verdwijnen van het regenwoud. Dit is echter niet het geval. Het regenwoud wordt gekapt om soja te planten als voer voor varkens. Nederland is de tweede grootste importeur ter wereld van deze soja. De soja die verbouwd wordt voor consumptie door mensen is gecontroleerde landbouw in Europa.

(bron: http://www.duurzameveeteelt.nl/)

Vissen sterven uit

De zeeën worden leeggevist; ten opzichte van vijftig jaar geleden is 75% van alle vis verdwenen! Maar liefst 60% van de zeevisvangst is bijvangst en die vis gaat dood en ongebruikt weer terug de zee in. Voor elke kilo kweekvis, wordt twee tot zes kilo zeevis gebruikt.

(bron: http://www.wakkerdier.nl/vee-industrie/klimaat-milieu-natuur.php)

Voor de dieren

Veel mensen vragen zich af waarom het nodig is om volledig plantaardig te leven om diervriendelijk te zijn, vegetarisch zou toch voldoende zijn. Dit is helaas niet het geval. Vee wordt niet alleen gehouden om geslacht te worden, maar ook in de zuivelindustrie en voor de eieren.

Zuivel
Het idyllische beeld van een koe in de wei met kalfjes om zich heen die bij hun moeder aan het drinken zijn is geen werkelijkheid. In werkelijkheid worden kalfjes direct na hun geboorte weggehaald van hun moeder. Hun leven begint gelijk met stress. Sommige kalfjes worden direct geslacht. Er wordt stremsel uit hun maag gehaald voor de kaasproductie. Kaas is dan ook maar zelden vegetarisch. De overige kalfjes worden allemaal in aparte hokken gezet. Na twee maanden gaan de stiertjes en de helft van de koekalfjes naar een kalvermesterij en na een half jaar naar het slachthuis. Ze zijn overbodig voor de zuivelindustrie en niet geschikt voor de vee-industrie.

De koekalfjes moeten de melkkoeien vervangen. Ze moeten zo hard werken (vergelijkbaar met 8 uur per dag hardlopen) dat ze na 5-6 jaar uitgeput zijn waardoor ze gezondheidsproblemen krijgen en minder melk gaan geven. Dit houdt in dat ze naar het slachthuis gaan. Een koe zou buiten de zuivelindustrie 20 jaar oud kunnen worden.
Een koe moet twee keer per dag worden gemolken, in ieder geval de eerste 10 maanden nadat een kalfje geboren is. In de zuivelindustrie krijgt een koe dan ook elk jaar een kalf zodat het melk kan blijven geven. Met een drachttijd van 281 dagen is een koe bijna haar hele volwassen leeftijd zwanger.

(bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Koe_(rund)

Eieren

Dagelijks worden er wereldwijd miljoenen kuikentjes gedood voor de eiproductie. Net als bij de koeien zijn bij kuikentjes de haantjes waardeloos. Zij kunnen geen eieren leggen en zijn niet geschikt als slachtkip. Alleen al in Nederland worden daarom jaarlijks 30 miljoen haantjes direct na hun geboorte vergast, versnipperd of verdronken.
Legkippen worden na 17 maanden afgemaakt als soepkip. Dan zijn ze niet meer productief. Gemiddeld zou een kip 10 jaar worden.

(bron: http://www.leefbarewereld.nl/veganisme/dierenleed_voorkomen/eieren)

Wol

Australië levert 80% van de wolproductie in de wereld. De merino schapen zijn zo gefokt dat ze zoveel mogelijk wol produceren. Dit moet ook wel, want schapenscheerders worden per kilo wol betaald. Ze moeten tussen de 120 en 150 schapen per dag scheren. Dit gebeurt in zo’n tempo dat bijna ieder schaap verwondingen oploopt tijdens het scheren.
Als de wolproductie van een schaap afneemt zal het op transport gezet worden naar het slachthuis. Miljoenen schapen worden per boot levend vervoerd naar het Midden Oosten waar zij ritueel (onverdoofd de hals doorsnijden) geslacht worden. Veel schapen sterven al tijdens het transport door de zeer slechte omstandigheden.

(bron: http://www.leefbarewereld.nl/veganisme/dierenleed_voorkomen/wol_zijde_en_dons)

Zijde

Zijde wordt gemaakt van zijderupsen. Zijderupsen spinnen lange draden voor het maken van een cocon om in te verpoppen. De rups wordt echter gedood zodra de cocon gereed is, maar voordat de vlinder zich ontpopt. Voor het maken van één zijde stropdas zijn 100 rupsen nodig.

(bron: http://www.leefbarewereld.nl/veganisme/dierenleed_voorkomen/wol_zijde_en_dons/zijde_en_dons)

Dons

Dons wordt meestal geplukt van ganzen en eenden. Zij worden op dezelfde manier gehouden als ander pluimvee en hebben last van dezelfde problemen als de dieren in de bio-industrie.
Dons wordt meestal geplukt van levende dieren. Dit is een zeer pijnlijke methode wat letsel en stress veroorzaakt.

(bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Dons)

Leer en bont

Leer en bont wordt gemaakt van de huid van een dier. Huid met haar is bont, huid zonder haar is leer.
Veel van het leer dat in Europa verkocht wordt is afkomstig uit India. Hier worden koeien, buffalo´s, schapen en geiten gefokt voor hun huid. Hier is nauwelijks controle en het komt zelfs voor dat de dieren levend gevild worden.

Het fokken van dieren voor bont is pure dierenmishandeling. Het merendeel ervan zijn roofdieren (nertsen, vossen, wasbeertjes), die in het wild grote territoria hebben, maar nu levenslang in kleine kooien van metaalgaas worden gehouden.

(bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Leer_(stof))

Honing

De in Nederland gehouden bijen zijn nooit biologisch. Dat is in Nederland niet mogelijk. Bijen hebben een groot vlieggebied. Dit hele vlieggebied zou biologisch moeten zijn om biologische honing te krijgen. In Nederland is geen gebied te vinden die zo groot is waar geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt worden in de buurt van de bijen.
Bij het verzamelen van de producten van bijen worden de raten uit de kast gehaald en soms wordt er rook gebruikt. Dat hierbij wat bijen dood gaan is nooit helemaal te voorkomen.
Tegenwoordig worden er in de herfst oude volken verbrand, wordt er kunstmatige inseminatie toegepast, worden darrenpoppen doorgeknipt en de vleugels van koninginnen afgeknipt. Het houden van bijenvolken voor honing betekent concurrentie voor andere bijen en hommels, men heeft een ernstig vermoeden dat hierdoor veel wilde bijen/hommelsoorten sterk achteruit gaan of dreigen uit te sterven.
Het houden van bijen brengt altijd dierenleed met zich mee. Zowel bij hobby imkerij als commerciële teelt.

(br0n: http://www.leefbarewereld.nl/veganisme/dierenleed_voorkomen/honing_intro)

Biologisch beter?

Biologisch gehouden vee heeft een beter leven dan niet biologisch gehouden vee. Kalfjes worden dan niet gelijk bij hun moeder weggehaald en mogen de eerste dagen bij hun moeder drinken. Helaas houdt het goede nieuws hierbij op. Ook bij biologisch gehouden koeien worden de stieren geslacht, moet de koe elk jaar een kalf krijgen en zal het een kort vol met stress leven hebben waarna het niet meer productief genoeg is en geslacht wordt.
Biologisch gehouden kippen hebben een ruimer leefomgeving en krijgen beter eten, maar net als bij de koeien veranderen de overige omstandigheden niet. De waardeloze haantjes worden ook bij biologisch gehouden kippen direct na geboorte gedood.
Biologisch gehouden dieren hebben in het algemeen een beter leefklimaat dan niet biologisch gehouden dieren. Maar ook biologisch gehouden dieren hebben last van ziektes door de massaproductie waarvoor ze gefokt zijn en zullen uiteindelijk op een zeer pijnlijke stressvolle manier gedood worden.

Conclusie?

Wil je echt geen dierenleed veroorzaken met je eet- en leefgewoontes, dan zit er niks anders op dan plantaardig te gaan eten. Er is tegenwoordig geen dierlijk product te koop waar geen enorm leed achter schuilt.

Maateenheden omrekenen

In veel recepten worden maateenheden gebruikt als tl (theelepel), el (eetlepel) en cups. Dit is wat onhandig als je niet weet wat hieronder verstaan wordt. Het makkelijkste is om een setje maatlepels/cups te kopen. Maatlepels kan je heel goedkoop vinden bij Wibra of Hema. En cups kan je bij AH vinden. Voor de iPhone is ook een app beschikbaar, simple cup converter.

Omrekenen is natuurlijk ook mogelijk, maar minder nauwkeurig. Hierbij wat omrekeningen.

Vloeibare ingrediënten:
1 cup = 237 ml

Tarwebloem
1 cup = 135 gram

Suiker (kristal)
1 cup = 200 gram

Andere omrekeningen van ingrediënten van cups naar gram kan je vinden op bijvoorbeeld: http://www.dekooktips.com/cupcon-ab.htm.

Eetlepels

1 eetlepel =

bakpoeder 7 g
basterdsuiker 12 g
bloem 8 g
boter 14 g
cacao 8 g
griesmeel 9 g
havermout 5 g
krenten 11 g
maïzena 8 g
margarine14 g
paneermeel 6 g
poedersuiker 9 g
rozijnen 10 g
suiker 11 g
zout 15 g

Theelepel

1 theelepel = 1/3 eetlepel

Maskers met rozijnenneus

Masker traktatie

Benodigdheden:

* maskers (kan als kleurplaat of al ingekleurd)
* elastiek
* doosjes fruitsnoepjes

Knip een kruis op de plek van de neus. Doe de doosjes fruitsnoepjes door het gat als neus. Met elastiek oortjes maken. Als je de masker als kleurplaat doet, kan je er een doosje kleine kleurpotloodjes bij doen.

Choco/vanille cupcakes met Pooh

Cupcakes Pooh

Chocolade beslag

Ingrediënten:

* 1 cup soyamelk
* 1 1/2 tl appelcider azijn
* 3/4 cup kristalsuiker
* 1/3 cup zonnebloemolie
* 1 tl vanille extract (optioneel)
* 1/2 tl amandel extract (optioneel)
* 1 zakje vanillesuiker
* 1 cup bloem
* 1/3 cup cacaopoeder
* 1 tl baking soda
* 3/4 tl bakpoeder
* 1/4 tl zout

Meng de soyamelk en de azijn. Even paar minuten apart zetten. Voeg de suiker, olie, vanille en amandel extract toe en meng het goed.
In een aparte mengkom meng je de bloem, cacaopoeder, baking soda, bakpoeder en zout.
Mix de twee mengkommen door elkaar tot er geen grote klonten meer zijn.

Vanille beslag

Ingrediënten:

* 1 cup soyamelk
* 1 tl appelcider azijn
* 3/4 cup kristalsuiker
* 1/3 cup zonnebloemolie
* 2 tl vanille extract
* 1/4 tl amandel extract
* 1 1/4 cup bloem
* 2 el maizena
* 1/2 tl baking soda
* 3/4 tl bakpoeder
* 1/4 tl zout

Meng de soyamelk en de azijn. Even paar minuten apart zetten. Voeg de suiker, olie, vanille en amandel extract toe en meng het goed.
Voeg de bloem, maizena, baking soda, bakpoeder en zout toe en meng goed door elkaar tot er geen grote klonten meer zijn.

Vul de cupcake houdertjes met beide mengsels door elkaar en bak voor ongeveer 20 minuten in de voorverwarmde oven op 180 graden.

Als ze afgekoeld zijn, kan je de cupcakes versieren. Wij hadden eetbaar papier met plaatjes van Poeh erop. Eerst een beetje glazuur maken (poedersuiker mengen met water) en dan ze erop plakken. Je kan natuurlijk ook pure hagelslag, speculooshagel of iets anders erop doen als versiering.

(bron: Isa Chandra Moskowitz & Terry Hope Romer0 – Vegan cupcakes take over the world)

Couscoussalade met broodje hummus

Couscoussalade

Ingrediënten (ongeveer 3 personen):

* 250 gram couscous (klaargemaakt volgens pak)
* zak rucola sla melange
* 1 avocado (geschild, ontpit, in stukjes gesneden)
* 5 middelgrote cherrytrosmaten
* 3 bosui
* 35 gram geroosterde pijnboompitten
* 4 el olijfolie
* 2 el citroensap
* beetje zout en peper
En dan alles door elkaar roeren.

Pizza

Pizza

Basisrecept pizzadeeg
Ingrediënten:
* 400 g patentbloem
* 1 zakje instant gist
* 2 tl zout
* 250 ml lauwwarm water

Meng in een kom de bloem met de gist en 2 tl zout. Roer er 250 ml lauwwarm water door en kneed alles tot een soepel en elastisch deeg. Laat het deeg afgedekt met plasticfolie op een warme plek 1 uur rijzen tot het volume verdubbeld is. Bestrooi het werkvlak met wat bloem. Rol het deeg uit tot een langwerpige lap van 5 mm dik. Bekleed de bakplaat met bakpapier en leg het deeg erop.

Bekleed de pizzadeeg met tomatensaus en groente naar keuze.

De tofu ricotta:
Ingrediënten:
* 450gram tofu droog geperst (half uur tussen twee planken onder woordenboeken leggen)
* 2 tl citroensap
* 1 teen knoflook uitgeperst
*1/4 tl zout
* snufje peper
* Handvol basilicum blaadjes (tien blaadjes) fijn gehakt
* 2 tl olijfolie
* 4 el edelgist

In een grote kom de tofu verkruimelen met je handen.
Voeg de citroensap, knoflook, zout, peper en basilicum toe. Weer met je handen goed erdoor mengen tot je de structuur van ricotta kaas krijgt.
Voeg de olijfolie toe en meng met een vork. Voeg de edelgist toe en mix de ingrediënten goed.
De tofu ricotta verdelen over de pizza.

De pesto:
Ingrediënten
* 50 gram walnoten
* ongeveer 20 grote basilicum blaadjes
* 3 tenen knoflook geperst
* 1 tl zout
* 125ml olijfolie
* 4 el edelgist
* 2 tl citroensap

Doe alles, behalve de edelgist en citroensap in hakmolen en hakken maar. Het moet geen puree worden, maar een beetje korrelig blijven. Voeg de edelgist en citroensap toe en meng het erdoorheen.
De pesto in toefjes over de pizza verdelen.

Bak de pizza in een voorverwarmde oven op hoogste stand in ongeveer 15 minuten gaar.

Bron: Isa Chandra Moskowitz – Vegan with a Vengeance